Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2012

Η σκέψη είναι η εργασία του πνεύματος, η ονειροπόληση είναι η χαρά του.



-Πώς ήταν η μέρα σου σήμερα;
-Καλή. Έμαθα να πετάω, πήγα μέχρι το Λονδίνο, σπούδασα Μάνατζμεντ, είδα την Κ., αγόρασα καινούριο αυτοκίνητο και αντίκρισα το ομορφότερο ηλιοβασίλεμα! Εσύ;


Σύμφωνα με τον Daniel Lagache, “φαντασία σημαίνει δημιουργική δραστηριότητα, μια οντότητα ανάμεσα στο ιδεατό και το πραγματικό στην οποία συμμετέχει και η αντίληψη.Το όνειρο αντιπροσωπεύει μια ψυχική ενέργεια κατά τη διάρκεια του ύπνου, όταν το υποκείμενο είναι αποκομμένο από εξωτερικούς ερεθισμούς.Όταν οι ενορμήσεις αυτές διεγείρουν επιθυμίες που η μη εκπλήρωσή τους θα ενοχλήσει το Εγώ, το όνειρο έρχεται και κατευνάζει τη διέγερση των επιθυμιών, δίνοντάς τους μια εκπλήρωση παραισθητικού τύπου.”

Ένα ανάλογο φαινόμενο με το όνειρο είναι η ονειροπόληση (Daydreaming). Πρόκειται για ιστορίες, σκηνές, τις οποίες δημιουργεί το άτομο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το όνειρο και η ονειροπόληση διαφέρουν μεταξύ τους. Τα κοινά χαρακτηριστικά τους είναι ότι, ανεξάρτητα από την εξωτερική πραγματικότητα, χαρίζουν ικανοποίηση στο άτομο, καθώς και ότι και τα δύο πηγάζουν πολλές φορές από την παιδική ηλικία. Ωστόσο στην ονειροπόληση, η ιστορία φαίνεται πιο συγκροτημένη. Συχνά, η ονειροπόληση τροφοδοτεί το όνειρο, είναι κάτι σαν σενάριο για την ιστορία που πρόκειται να ακολουθήσει στο όνειρο.

Οι ονειροπολήσεις εκφράζονται μέσω της φαντασίωσης.

Η φαντασίωση είναι ένα φανταστικό σενάριο, όπου το άτομο είναι παρόν και παρουσιάζει την εκπλήρωση μιας επιθυμίας με τρόπο παραμορφωμένο. Η φαντασίωση περιέχει τις επιθυμίες του ατόμου, όπως είναι οργανωμένες μέσα στην ιστορία του. Μπορεί να είναι συνειδητή ή ασυνείδητη. Εμφανίζεται με άμεσο τρόπο και χρειάζεται συνήθως κάποιο κώδικα, όπως και τα όνειρα, για την κατανόησή της. Οι φαντασιώσεις εκφράζονται επίσης μέσα από το παιχνίδι, τη ζωγραφική, το λόγο και την τέχνη γενικότερα. Κατά την ονειροπόληση, αντλούμε κάποια στοιχεία από το παρελθόν τα οποία χρησιμοποιούμε αργότερα για τον σχεδιασμό του μέλλοντος. Φαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά, επειδή έχουν μια χρησιμότητα για μας, ένα ενδιαφέρον, παραμένουν μέσα μας «ζωντανά» με τη βοήθεια της διαδικασίας της ονειροπόλησης.

Θα μπορούσε, λοιπόν, να υποθέσει κανείς ότι η ονειροπόληση μπορεί να είναι ένα μέσο διατήρησης της μνήμης; Γιατί, θα τα προσέχαμε και θα τα θυμόμασταν αν δεν τους αποδίδαμε κάποια αξία, αξία που στην περίπτωση της ονειροπόλησης έχει σχέση με τους μελλοντικούς μας στόχους; Θα μπορούσε εδώ να σκεφτεί κάποιος πως η απώλεια της μνήμης οφείλεται στον περιορισμό της ονειροπόλησης όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος. Θα μπορούσε, βέβαια, η τελευταία παρατήρηση να ερμηνευθεί και αντίστροφα: Ότι στον βαθμό που χάνουμε την μνήμη μας χάνουμε και την δυνατότητα να ονειροπολούμε. Όμως είναι άλλο πράγμα η διάθεση για ονειροπόληση και άλλο η ικανότητα για ονειροπόληση.

Κι έτσι το πιο πάνω ερώτημα, μπορεί να τεθεί και γενικότερα: Το “θέλω” μας ενισχύει το “μπορώ” μας ή το “μπορώ” μας ισχυροποιεί το “θέλω” μας; Πολύ πιθανόν πρόκειται για ζεύγη που τα μέρη τους αλληλοτροφοδοτούνται. Αυτή η γενίκευση, όμως, στον κάθε άνθρωπο, έχει διαφορετική εφαρμογή, αφού, μπορεί ο καθένας να αξιοποιήσει όποια από τις δυο πλευρές είναι ισχυρή για να ενισχύσει την αδύνατη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου